kinimatoramaημερολόγιο από/για το κίνημα

Εκπομπή "Η κραυγή της πεταλούδας": Ο ολοκληρωτισμός στην εποχή μας

Στην «εποχή της πανδημίας», ο κορονοϊός ως «αόρατος εχθρός» (με όλες τις πολεμικές, πατριαρχικές και πατριωτικές αναπαραστάσεις του) προσφέρει μια χωροχρονικά διευρυμένη διάχυση του φόβου, υπέρ ενός γενικευμένου πειράματος εκπειθάρχησης, καθυπόταξης και στρατιωτικοποίησης της καθημερινότητας. Μπροστά σε αυτήν την «πρόκληση», ενεργοποιούνται και ανανεώνονται όλα τα κυριαρχικά εγχειρίδια καταστολής και ελέγχου. Αυτό δεν γίνεται από κάποια κλειστή συνωμοσιολογική σέχτα αλλά από τα -κατά βάση δημοκρατικά- κρατικά/καπιταλιστικά/στρατιωτικά διευθυντήρια και όλους τους συναφείς θεσμούς της διαμεσολάβησης, τόσο σε εθνικό όσο και σε παγκοσμιοποιημένο επίπεδο.Ο «φόβος για το πλήθος» ως ιδεολόγημα δεν είναι κάτι καινούριο: είναι ένα βασικό εργαλείο διαμόρφωσης των «επικίνδυνων τάξεων» (τον 19ο αιώνα οι μονάρχες και οι κυβερνήτες το ονόμαζαν -όχι άδικα εν τέλει- «φόβο των μαζών» μιας και παντού ξεσπούσαν εξεγέρσεις και επαναστάσεις που κάποιες φορές διέλυαν την κυριαρχία τους).Σε αυτό άλλωστε έγκειται και η σαφής επιλεκτικότητα της «επικίνδυνης συνάθροισης» στις πορείες, στις πλατείες και στις καταλήψεις και όχι στα εργοστάσια, στα ΜΜΜ, στους τουριστικούς «παραδείσους» της εθνικής οικονομίας ή στα «γκαλά» και τις «δεξιώσεις» της «υψηλής κοινωνίας». Σε πλήρη αντιστοίχιση με τα νεοφιλελεύθερα δόγματα, ένα τέτοιο πλήθος πρέπει να φοβάται τον εαυτό του, πρέπει να αντιληφθεί τον εαυτό του και κατ' επέκταση τον/την διπλανό/ή του ως απειλή. Και όσο δεν πειθαρχεί στο νέο υπόδειγμα -που ορίζεται με εύπλαστη ασάφεια είτε ως «δημόσια τάξη» είτε ως «δημόσια υγεία»- τόσο θα δεχτεί την επιλεκτικότητα, την αυστηροποίηση και τη βία της ποινικής μηχανής. Η κυρίαρχη στρατηγική διαχείρισης του κινδύνου δεν είναι μόνο ο έλεγχος της «επικινδυνότητας» αλλά η καταστολή κάθε μορφής απείθειας: κοινωνικές και ατομικές συμπεριφορές, καθημερινές και μη πρακτικές, συνήθειες κτλ που μέχρι πρότινος δεν εντάσσονταν έμμεσα ή άμεσα στην «ύλη» του ποινικού συστήματος, τώρα πια αποτελούν σημείο διαφοροποίησης από την «υγιή πλειοψηφία».Αυτό το νέο παράδειγμα που ζούμε, το διευρυμένο πείραμα της καραντίνας -ενός ιδιότυπου μαζικού κοινωνικού εγκλεισμού και ελεγχόμενης κυκλοφορίας- σηματοδοτεί τη διείσδυση του κοινωνικού ελέγχου πέρα από τους τοίχους του «παραδοσιακού» εγκλεισμού -είτε αυτή είναι φυλακή είτε τα σύγχρονα στρατόπεδα εκτοπισμού μεταναστ(ρι)ών- και τη διασπορά και εγκατάστασή του σε κάθε κοινωνικό, δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο. Συγχρόνως, εντείνει τη σύγχυση των χωρικών ορίων που σηματοδοτούν τις διαφορές μεταξύ του «εντός» και του «εκτός». Με τον τρόπο αυτό, αναδύεται ένα κοινωνικό σωφρονιστικό συνεχές, όπου οι κρατικές παρεμβάσεις και οι έλεγχοι γίνονται τετριμμένη καθημερινότητα, ενώ ταυτόχρονα διευρύνεται ο ελεγχόμενος/ύποπτος/παραβατικός πληθυσμός που προκύπτει από τους ασαφείς ορισμούς της «παρεκτροπής» και της «κανονικότητας».

Απόσπασμα από το κείμενο Πρωτοβουλία για την ολική άρνηση στράτευσης (αθήνα) & Ολικοί αρνητές στράτευσης Μάρτιος 2021