Σάββατο 11 Δεκεμβρίου 2021 στις 18.00

Aνοιχτή συζήτηση για πρωτοβουλία ενάντια στον σεξισμό στα μαχητικά αθλήματα

Λίγα Λόγια για τον Σεξισμό στον Χώρο των Πολεμικών Τεχνών με Αφορμή Κάποια Πρόσφατα Περιστατικά

Τα περιστατικά κακοποίησης και η ανάγκη να πάρουμε θέση

Τον τελευταίο καιρό παρατηρούμε έναν κυκεώνα καταγγελιών που αφορούν σεξουαλικές κακοποιήσεις και παραβιαστικές συμπεριφορές, σε όλα τα πεδία της κοινωνικής ζωής, συμπεριλαμβανομένου και του αθλητισμού. Από την εξίσωση δε θα μπορούσε να λείπει και ο χώρος των πολεμικών τεχνών, στον οποίο και ανήκουμε. Μετά τη δημοσιοποίηση καταγγελιών με θύτες άτομα του χώρου μας, αλλά και υπό το βάρος της σιωπής και της συγκάλυψής τους, τα γεγονότα αυτά έγιναν η αφορμή να συναντηθούμε, δασκάλες-οι και αθλήτριες-ες των μαχητικών αθλημάτων, με κυρίαρχη την ανάγκη μας να πάρουμε θέση απέναντι σε μια γενικότερη κουλτούρα που διέπει τον χώρο στον οποίο δραστηριοποιούμαστε.

Συγκεκριμένα, μέσα στον τελευταίο χρόνο, έχουν βγει στην επιφάνεια δύο καταγγελίες βιασμού με υποφαινόμενους ως θύτες άντρες από τον χώρο των μαχητικών αθλημάτων. Το πρώτο περιστατικό έλαβε χώρα στην Ικαρία με θύτη αθλητή του BJJ, ενώ το δεύτερο περιστατικό αφορά σε ομαδικό βιασμό στην Αθήνα με έναν από τους θύτες να είναι αθλητής και προπονητής του BJJ, για τον οποίο υπάρχει άλλη μια δημόσια καταγγελία για παρατεταμένη σεξιστική συμπεριφορά.

Τα περιστατικά αυτά μας βρήκαν χωρίς κανένα προστατευτικό πλαίσιο και εργαλεία διαχείρισης εντός της κοινότητας των μαχητικών αθλημάτων. Οι χειρισμοί που ακολούθησαν μετά από αυτές τις καταγγελίες κυμαίνονταν από προσπάθειες φίμωσης, λογοκρισίας και υποτίμησης των περιστατικών, μέχρι προσπάθειες πλήρους συγκάλυψης από αρκετούς δασκάλους και μαθητές. Δεν έλειψε και η εργαλειοποίηση του ενός περιστατικού από ανταγωνιστές, για μικροπολιτικούς σκοπούς.

Στους χειρισμούς αυτούς κομβικό ρόλο έπαιξε και το προβληματικό αφήγημα που παρομοιάζει την αθλητική ομάδα με οικογένεια, οδηγώντας τα μέλη της σε αποσιώπηση τυχών αρνητικών/παραβιαστικών γεγονότων (»Τα εν οίκω, μη εν δήμω»). Το τοξικό αυτό αφήγημα παγιδεύει αθλητές και αθλήτριες σε σχέσεις ιεραρχίας (δάσκαλος=πατέρας, μαθητές =παιδιά) περιθωριοποιώντας ως προδότες όσους-ες-α τολμούν να παίρνουν θέση απέναντι σε προβληματικές συμπεριφορές.

Εντοπίζοντας τον σεξισμό στα μαχητικά αθλήματα

Ως μια μικρογραφία της κοινωνίας και ως κατεξοχήν ανδροκρατούμενος χώρος, ο χώρος των πολεμικών τεχνών κυριαρχείται από έμφυλους συσχετισμούς και ιεραρχίες. Προσέφερε πάντα εύφορο έδαφος στην αναπαραγωγή μάτσο συμπεριφορών και προτύπων που συνδέονται με την αντρική κυριαρχία, η οποία σε συνδυασμό με έμφυλα στερεότυπα (π.χ. ότι ένα μαχητικό άθλημα είναι κόντρα ρόλος για μια γυναίκα) και ψευδοεπιστημονικές θεωρίες σχετικά με το τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει το γυναικείο σώμα, οδηγούν στη δημιουργία ενός κλίματος που είτε περιθωριοποιεί και αποκλείει, είτε αναγκάζει τα υποκείμενα σε ενσωμάτωση σεξιστικών και μάτσο συμπεριφορών, προκειμένου να επιβιώσουν στον χώρο.

Δε θα έπρεπε να μας εκπλήσσει λοιπόν το γεγονός ότι (αν και υπάρχουν κάποιες προοδευτικές αλλαγές τα τελευταία χρόνια) στα περισσότερα γυμναστήρια πολεμικών τεχνών συνεχίζουμε να συναντάμε πολλούς περισσότερους άντρες και αγόρια απ' ό,τι γυναίκες και κορίτσια. Ανάμεσα στις κατοχυρωμένες ανισότητες είναι και η υποεκπροσώπηση των γυναικών (καθώς και των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων) σε θέσεις ηγετικού ή προπονητικού χαρακτήρα. Η υποτίμηση της γυναίκας στις πολεμικές τέχνες ενισχύεται επίσης από τη συχνή σεξουαλικοποίηση των αθλητριών (καθώς όταν οι γυναίκες αθλήτριες κερδίζουν επιτέλους κάποια ορατότητα, αυτό που πολλές φορές προβάλλεται περισσότερο είναι το σώμα τους και όχι τα αθλητικά τους επιτεύγματα).

Η πατριαρχία ως φυσικοποιημένη συνθήκη

Περνώντας από τα ειδικά περιστατικά στη γενική εικόνα και αφουγκραζόμενες-οι την αυξανόμενη ροή των γεγονότων, παρατηρούμε τις θλιβερές επιπτώσεις μιας κατοχυρωμένης πατριαρχίας (κακοποιήσεις, βιασμοί, γυναικοκτονίες). Η έμφυλη βία σε καμία περίπτωση δεν είναι κάτι καινούριο, αντιθέτως είναι κανονικοποιημένη και νομιμοποιημένη μέσα στην ελληνική πατριαρχική κοινωνία. Είναι μια συνθήκη που βάζει έναν άνθρωπο πάνω από κάποιον άλλον και που στηρίζεται σε σχέσεις εξουσίας και εκμετάλλευσης. Εάν ένα υποκείμενο δεν εντάσσεται στα πρότυπά της, βιώνει στο πετσί του την καταπιεστική επίδραση των έμφυλων διακρίσεων. Γέννημα θρέμμα της πατριαρχικής κουλτούρας, συνεπώς, είναι η τοξική αρρενωπότητα (δηλαδή η παραδοσιακή αντρική συμπεριφορά που χαρακτηρίζεται από στοιχεία όπως κυριαρχικές και εξουσιαστικές τάσεις, στερεοτυπικές αντιλήψεις και προκαταλήψεις, «δικαιολογημένα» ασυγκράτητο θυμό κτλ).

Η σύμπλεξη της τοξικής αρρενωπότητας με τον σεξισμό και την εδραιωμένη υποτίμηση των γυναικών οδηγεί στην κουλτούρα του βιασμού, κατά την οποία ο άντρας πιστεύει ότι έχει τον έλεγχο στο σώμα της γυναίκας και εκείνη πρέπει να υποτάσσεται σε κάθε είδους επιθυμία του. Εάν δε εκείνη εκδηλώσει με οποιονδήποτε τρόπο ότι παραβιάζεται, κατηγορείται πως ήθελε ή προκάλεσε το κακοποιητικό γεγονός.

Βρίσκοντας τη δύναμη να μιλήσουμε

Διανύουμε μια περίοδο όξυνσης των κοινωνικών αντανακλαστικών μέσω της κατάδειξης σεξιστικών, παραβιαστικών και κακοποιητικών περιστατικών. Η συνθήκη αυτή έχει οδηγήσει στο να μιλούν όλο και περισσότερα άτομα που έχουν βιώσει κάποιο περιστατικό κακοποίησης και να στοχοποιούνται όλο και περισσότεροι θύτες. Αυτό είναι ιδιαίτερα ενδυναμωτικό για κάθε επόμενο άτομο με αντίστοιχο/παρόμοιο βίωμα ή για κάποιο που δεν έχει βρει το κουράγιο ως τώρα. Γι' αυτό και θεωρούμε πώς οποιοδήποτε παραβιαστικό ή κακοποιητικό περιστατικό καταγγέλεται, πρέπει και να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν. Διότι η συγκάλυψη και η στάση του «δε με αφορά» είναι μια ξεκάθαρη θέση υπέρ της συντήρησης της έμφυλης βίας.

Οι σχολές πολεμικών τεχνών να γίνουν ασφαλείς χώροι για όλες, όλους και όλα

Είναι για μας ζωτικής σημασίας οι χώροι στους οποίους δουλεύουμε και προπονούμαστε να είναι προστατευμένοι από κάθε μορφή διάκρισης και κακοποίησης. Στόχος είναι να μπορεί το κάθε υποκείμενο να ενταχθεί σε αυτούς, χωρίς φόβο, δίχως σχόλια ή βλέμματα υποτίμησης. Να κάνουμε τους χώρους μας ένα safe space για όλα τα άτομα, ανεξαρτήτως ταυτότητας φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, φυλής ή εθνικότητας, θρησκευτικών πεποιθήσεων, ηλικίας, αναπηρίας κλπ. Μέσα σε αυτούς να μπορούν να χαίρονται την κάθε προπόνηση και να ενδυναμωθούν, πετυχαίνοντας όχι μονο σωματική αλλά και συναισθηματική αυτοάμυνα. Οραματιζόμαστε τους αθλητικούς χώρους γεμάτους από ανθρώπους που θα σέβονται ο ένας την άλλη, χτίζοντας σχέσεις που διέπονται από ισοτιμία και αλληλεγγύη, ενώ παράλληλα θα συμβάλλουν στην ευεξία και την ανάπτυξη όλων των υποκειμένων αλλά και των ίδιων των αθλημάτων μας.

Καλούμε όσους-ες-α μοιράζονται το ίδιο όραμα με εμάς σε ανοιχτή συζήτηση για την δημιουργία πρωτοβουλίας με στόχο την ανάπτυξη δράσεων και προστατευτικών μηχανισμών απέναντι στον σεξισμό και κάθε μορφή κακοποίησης στα μαχητικά αθλήματα.

Σάββατο 11 Δεκεμβρίου 18:00, Κτήριο Νομικής Αθηνών

Επικοινωνία: freeexmartialaexrts@riseexup.net

πηγή : https://freemartialartsgr.wordpress.com/
πηγή : email που λάβαμε στις 29 Νοεμβρίου 00h