Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 2022 στις 16.00
Συνέλευση ενάντια στους ελέγχους
I.
Συναντιόμαστε ξανά, κάπως δειλά και αμήχανα, μετά από αλλεπάλληλα σοκ και συνεχόμενους μαζικούς εγκλεισμούς. Αμηχανία αφού ένα είναι ξεκάθαρο: Το μοντέλο ελέγχου που εκτυλίσσεται μπροστά μας έχει αυστηρές και συγκεκριμένες προθέσεις. Ένα νέο κοινωνικό περιβάλλον με πιο προκλητικές τις διαδικασίες χαρτογράφησης και διαχείρισης του πληθυσμού άρχισε από καιρό να απλώνει τα πλοκάμια του και να συσφίγγει τα αστικά κέντρα. Δεν έχουμε αυταπάτες, όλο αυτό τον καιρό που βυθιστήκαμε στην ανασφάλεια, τον φόβο, την επισφάλεια και την οργή, γύρω από τα σώματα μας επιχειρήθηκε να κυριαρχήσει το κρατικό όνειρο : αδιάκοπος, ενιαίος και συνεχής πειθαρχικός έλεγχος.
II.
Η σταδιακή καθιέρωση και ενσωμάτωση της επιτακτικότητας της κοινωνικής συσπείρωσης γύρω από το ζήτημα «αντιμετώπισης του εσωτερικού εχθρού/ κορονοϊού» έχει ως συνέπεια την ανάδυση νέων μορφών «παραβατών». Πλέον, αναζητείται όχι μόνο ο «υγειονομικός» αλλά και ο κοινωνικός κίνδυνος. Εντοπίζεται λοιπόν στις αντιδράσεις που αποκλίνουν από το επιβαλλόμενο πρότυπο συμμόρφωσης. Όσοι δεν συμφωνούν με το νέο καθεστώς Αλήθειας και διαχείρισης προσωποποιούν τόσο την κοινωνική και όσο και την σωματική παρέκκλιση. Όποιος δεν συμμορφώνεται είναι κακός γιατί είναι εν δυνάμει ασθενής, μεταδοτικός, επικίνδυνος. Η παθολογικοποίηση της απόκλισης μεταβάλλει τα όρια της πρόληψης της επικινδυνότητας ενός ατόμου και την κοινωνική ασφάλεια. Η ιατρική αποκτά εξουσία ηθικής ρύθμισης και νομικού καθορισμού, την ίδια ώρα που, αντίστροφα, η νομική λαμβάνει τα ιατρικά σκήπτρα επιβάλλοντας πρόστιμα αλλά και φοβερίζοντας με ποινικές τιμωρίες όσους αμφισβητούν π.χ. την απαγόρευση κίνησης που θεμελιώνεται σε «ιατρικούς λόγους».
Έτσι, η ιατρική εκτός από να κατέχει το μονοπώλιο γνώσης για την «πραγματικότητα», αποκτά και ένα διοικητικό ρόλο ορισμού του παρεκλίνοντος και εν τέλει επικίνδυνου ατόμου. Η νομική πατά στις ιατρικές ταξινομήσεις και παράγει ένα κανονιστικό λόγο μέσω αρχών και προτύπων για την κοινωνική και πολιτική ζωή και τις διαπροσωπικές σχέσεις. Σύμφωνα με τον Φουκώ το έγκλημα, η κοινωνική παρέκκλιση και η αφετηρία γνώσης του παθολογικού υποκειμένου αποτέλεσαν ιστορικά όχημα ελέγχου όχι μόνο του ατόμου αλλά και του πληθυσμού συνολικά. Η διεύρυνση της κατηγορίας της «ανωμαλίας» και της «ασθένειας» , της παρέκκλισης από το κανονικό - υγιές και ο ορισμός τους ως «κοινωνικούς κινδύνους» έδωσε το πάτημα για κατασταλτικές πρακτικές εκ μέρος του κράτους, το οποίο στράφηκε εναντίον όσων παρέκκλιναν και παρεκκλίνουν από την κυρίαρχη ηθική. Η αστική τάξη ισχυροποιεί έτσι την πολιτική, οικονομική και ιδεολογική της κυριαρχία.
Η υγεία ως έννοια νοείται συμβολικά μέσω της αντίθεσης: ως προς το τι δεν θεωρείται υγιές. Το υγιές σώμα είναι αυτό που δεν ασθενεί. Από τι δεν ασθενεί; Ποιο είναι το πρότυπο του τέλειου/υγιούς σώματος; Αυτά τα ερωτήματα απαντώνται διαφορετικά σε διαφορετικές ιστορικές συγκυρίες ενώ καθορίζουν και καθορίζονται από τα συγκείμενα που τις διαμορφώνουν. Στη σύγχρονη συγκυρία, το να μην έχεις κορώνα έχει τεθεί, συμβολικά αλλά και επιτακτικά, ως το πιο υψηλά ιεραρχημένο αγαθό και διακύβευμα. Υγιές είναι κυρίως όποιο δεν έχει κόβιντ. Το ζήτημα αν αντιμετωπίζεις άλλες περιπέτειες υγείας που επίσης απαιτούν περίθαλψης ή σε αναγκάζουν να μην μπορείς να εμβολιαστείς, θεωρείται υποδεέστερο. Έτσι, άτομα που λόγω π.χ. καρδιακών ευαισθησιών δεν κρίνεται σκόπιμο να εμβολιαστούν, παραμένουν στο στόχαστρο και υπομένουν τις δυσμενείς διακρίσεις των ανεμβολίαστων. Αναλόγως, γυναίκες που ήταν σκεπτικές για το αν θα εμβολιαστούν λόγω γυναικολογικών επιπλοκών με ήδη υπάρχουσες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, έλαβαν την απάντηση πως «πιο σημαντικό είναι τώρα να αντιμετωπιστεί ο κορονοϊός» και οι δικές τους ανησυχίες θεωρήθηκαν ασήμαντες, οι εμπειρίες τους περιθωριακές, τα αισθήματά τους κάτι που οι ίδιες πρέπει να διαχειριστούν. Από την άλλη, άτομα που είχαν σχεδιάσει χειρουργικές επεμβάσεις, είδαν τα χειρουργεία να ακυρώνονται. Η δική τους «ασθένεια» τέθηκε εκτός πλαισίου Υγείας, όπου στο κέντρο και στην κορυφή είναι η Υγεία από τον Κορονοϊό. Οι Υπουργοί υγείας είναι ικανοποιημένοι να παρουσιάζουν στατιστικά στοιχεία για την αντιμετώπιση του κορονοϊού για να διατρανούν πως το σύστημα υγείας πάει πολύ καλά. Η κατάσταση σε άλλες πτέρυγες των νοσοκομείων δεν τους απασχολεί.
Έτσι στη συνθήκη της πειθαρχικής/κατασταλτικής διαχείρισης της πανδημίας, το σώμα απέκτησε διττή ευαλωτότητα. Από την μια, το σώμα είναι ευάλωτο απέναντι στην νόσο, από την άλλη, καθίσταται ευάλωτο ενώπιον της καταδίωξης του από τους πειθαρχικούς/κατασταλτικούς μηχανισμούς, που θέτουν σε κίνηση το κράτος και το κεφάλαιο. Όποια εκεχειρία προσφέρεται στα εμβολιασμένα άτομα δεν είναι παρά σαθρή, καθώς τα προνόμια εύκολα και γρήγορα ανακαλούνται.
III.
Πλέον, τα σημεία της πόλης όπου κινούμαστε, βρισκόμαστε μεταξύ μας και υπάρχουμε ελεύθερα χωρίς να καταγράφεται κάθε μας δραστηριότητα, κίνηση και συμπεριφορά έχουν σχεδόν εξαλειφθεί! Βλέπουμε τους κρατικούς μηχανισμούς, πίσω από τον γνωστό μανδύα του «σωτήρα της δημόσιας υγείας» να καθιερώνουν πολυδιάστατες σχέσεις και συνεργασίες με επισήμους και ανεπίσημους φορείς ελέγχου όπως ιδιωτικές εταιρίες φύλαξης, «σώματα πολιτών» κλπ. Βλέπουμε να επιδιώκεται μια ευρεία συμπαραγωγή μηχανισμών πειθάρχησης που εκτείνεται από το δημόσιο στο ιδιωτικό, από το τοπικό στο εθνικό και στο υπερεθνικό. Από τα κέντρα των πόλεων μέχρι τα σύνορα οι έλεγχοι πληθαίνουν καθημερινά, αυτή τη φορά όμως δεν επιβάλλονται μόνο από το κράτος. Η φιλελεύθερη αναδιάρθρωση ως στοχευμένη επίθεση στις κοινωνικές σχέσεις, στα σώματα μας και στη σχέση μας με τους χώρους μας απαιτεί τον εντεινόμενο έλεγχο και την ιδεολογική του νομιμοποίηση. Με έναν ακόμη «αόρατο εχθρό» μέσα στις πόλεις μας που είναι ταυτόχρονα παντού, νομιμοποιείται κοινωνικά κάθε έλεγχος χωρίς να είναι μόνο το κράτος ο εγγυητής της δημόσιας ασφάλειας. Η αναδιάρθρωση δεν σημαίνει μόνο την εξαπόλυση κάθε λογής μπάτσων και σεκιουριτάδων, αλλά και τη νομιμοποίηση της ιδεολογίας του να γίνει ο καθένας μπάτσος της καθεμίας. Η ενεργοποίηση κάθε πολίτη, εργοδότη, επιχειρηματία με την λήψη μέτρων προστασίας από κινδύνους «εγκληματικούς», «υγειονομικούς», «κοινωνικούς» καθιερώνεται ως η πιο πλήρης ατομική ευθύνη.
Το παράδειγμα των επιτηρούμενων και ελεγχόμενων εισόδων των σχολών από ιδιωτικές εταιρίες ασφάλειας έρχεται να κουμπώσει με την πανεπιστημιακή αστυνομία, ως το εργαλείο με το οποίο το πανεπιστήμιο θα μετασχηματιστεί σε ένα ακόμη «ασφαλές» «σταθερό» και «υγιές» περιβάλλον. Αφενός η εναντίωση στους [υγειονομικούς και μη] ελέγχους, στο αποστειρωμένο πανεπιστήμιο - επιχείρηση, αφετέρου η διεκδίκηση και η υπεράσπιση των χώρων μας, όπως εμείς τους οραματιζόμαστε- χωρίς κάμερες, μπάτσους και ελεγκτές κάθε είδους- εντάσσονται στο ίδιο πλαίσιο αντίστασης στην καπιταλιστική ηθική του νεοφιλελεύθερου ατομικισμού. Το ηθικό αυτό πρότυπο απαιτεί από το άτομο να είναι «κοινωνικά υπεύθυνο», καθώς η κυρίαρχη ιδεολογία επιδιώκει να μονολογήσει πάνω σε έννοιες όπως κοινωνική ευαισθησία, αλληλεγγύη, ευθύνη. Κοινωνικά υπεύθυνο, αλληλέγγυο άτομο και ενεργός πολίτης είναι ο πειθαρχημένος υπήκοος, ο παθητικός δέκτης των κρατικών - καπιταλιστικών - εθνικών πολιτικών διαχείρισης της (κοινωνικής) μιζέριας.
Η κατασκευή μιας «έκτακτης ανάγκης» από την κυριαρχία προσφέρει μια διευρυμένη δυνατότητα εφαρμογής εντατικού ελέγχου από τα κράτη. Ειδικά στη περίπτωση «έκτακτης ανάγκης» λόγω της ταχύτατης εξάπλωσης ενός ιού, ο φόβος και η ευαλωτότητα αναδεικνύονται εργαλεία τόσο αποδοτικά, που παραμορφώνουν την πρόσληψη της συλλογικής εμπειρίας. Εξοικειώνουν επιτυχώς τα άτομα με το αφήγημα της κατάσταση «έκτακτης ανάγκης» σε τέτοιο σημείο ώστε τα άτομα να καταλήγουν να απευθύνουν αιτήματα παράκλησης για πιο πολλούς, πιο αποτελεσματικούς ελέγχους…[1]
IV.
Όπως η πανεπιστημιακή αστυνομία είναι το εργαλείο διαμόρφωσης των ΑΕΙ σε ελκυστικές προς τους επενδυτές ευκαιρίες για περαιτέρω χρηματοδότηση, έτσι και ο έλεγχος πιστοποιητικών και rapid test είναι εξίσου κομμάτι της κατασταλτικής προσπάθειας αντιμετώπισης της «παραβατικότητας» στα πανεπιστήμια. Εξάλλου, παραβάτης είναι πλέον (και) αυτός που δεν έχει πιστοποιητικό, ο «μολυσμένος», ο ανεμβολίαστος, ο «άρρωστος». Η επιτήρηση και ο έλεγχος των μετακινήσεων των σωμάτων διαιρεί τον χώρο σε τμήματα, με κάθε σώμα να έχει μια καθορισμένη θέση. Η αυστηρή οριοθέτηση και η συνεχώς εκ των άνω επαναδιευθέτηση της θέσης του ταξινομημένου ατόμου εντός του χώρου έχει σκοπό να διασπαστεί το ακαθόριστο πλήθος, να εξαλείψει την «ανεύθυνη και άσκοπη μετακίνηση», να αποτρέψει την πολιτική συνάντηση και συλλογική διεκδίκηση. Το γεγονός ότι τιμωρείται ένα ευρύτατο σύνολο συμπεριφορών που αποκλίνουν από το αυθαίρετα καθορισμένο ως «επιτρεπτό» φανερώνει την εντατικοποιημένη προσπάθεια εκρίζωσης αντιστάσεων και αγώνων.
Δεν υπακούμε στους ελέγχους, ούτε στις εισόδους σχολών, ούτε πουθενά. Όσο υπάρχει κράτος, κεφάλαιο, πατριαρχία (θα) έχουμε κάτι να κρύψουμε.
Αντίσταση στα γενικευμένα καθεστώτα εξαίρεσης
Ενάντια στους αποκλεισμούς προτάσσουμε την αλληλεγγύη και την αυτό-οργάνωση
ΚΑΛΟΥΜΕ ΣΕ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟΥΣ ΕΛΕΓΧΟΥΣ
στο Αυτοδιαχειριζόμενο Κυλικείο Νομικής
την Δευτέρα 10.1.2022
16:00
Ανοιχτή συνέλευση Νομικής κατά των ελέγχων
[1] «Το ζητούμενο εδώ είναι η κατάλληλη χρήση του φόβου που προκαλεί ο αόρατος εχθρός - στην πραγματικότητα ο ίδιος ο θάνατος - για τις ανάγκες αναδιαμόρφωσης του ανθρώπινου πεδίου· αναδιαμόρφωσης σε επίπεδο αντιλήψεων, σε επίπεδο προσδοκιών και εν τελεί σε επίπεδο σωμάτων, όπως μαρτυρά η χρήση της έννοιας της θυσίας. Διότι οι άνθρωποι πρέπει να αλλάξουν τις συνήθειες τους, δηλαδή όλα εκείνα τα στοιχεία που συγκροτούσαν μέχρι χθες την ενσώματη παρουσία τους μέσα στον κόσμο» Χρ. Φιλιππίδης, «Είμαστε σε πόλεμο με έναν αόρατο εχθρό. Πανδημία, Βιοπολιτική και Αντιεξέγερση» εκδ. futura