Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2017 στις 18.00
Ανοιχτό κάλεσμα για την οργάνωση ελεύθερων μαθημάτων
Ανοιχτό κάλεσμα για την οργάνωση ελεύθερων μαθημάτων και του χώρου
Συνάντηση μαθητριών/μαθητών - συντονιστριών-συντονιστών - ενδιαφερόμενων, διαμόρφωση προγράμματος αυτοοργανωμένων μαθημάτων, γνωριμία με το χώρο
***Ανοιχτή Γενική Πολιτική Συνέλευση κάθε Δευτέρα στις 8.30
Η "πρώτη" μέρα σ'ένα αλλιώτικο Σχολείο
Αρχικά, επιτρέψτε μας να κάνουμε μια ιστορική αναδρομή στη δημιουργία της κοινότητας του "Σχολείου".
Ο χώρος που πρόκειται να δείτε , και όπως μαρτυρά και το όνομα του εγχειρήματος, ήτανε κάποτε το 12ο δημοτικό σχολείο. Το 2004 η λειτουργία του έπαψε, μιας και κρίθηκε ακατάλληλο από τον Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων, με το σιγοντάρισμα της εκκλησίας (στην οποία ανήκει το οικόπεδο), και το κτίριο εγκαταλείφθηκε. Τα επόμενα χρόνια, υπήρξαν αλισβερίσια μεταξύ της εκκλησίας και του δήμου για την αξιοποίησή του και διαμάχες για τον αποχαρακτηρισμό του από σχολείο ώστε να νοικιαστεί σε ιδιώτη και να λειτουργήσει ως μαγαζί. Στον απόηχο αυτών των συζητήσεων υπήρχε το αίτημα από κατοίκους της περιοχής να επαναλειτουργήσει ως σχολείο, αίτημα που σταδιακά ατόνησε και ξέφτισε. Το 2010 λοιπόν, ο χώρος πέρασε από την εγκατάλειψη στην κατάληψη, και άνοιξε ξανά τις πόρτες του στην κοινωνία, ως Ελεύθερος Κοινωνικός Χώρος, δημιουργώντας πρόσφορο έδαφος για το κίνημα και την απελευθέρωση της γνώσης. Σημειωτέον ότι παρότι το κτίριο ανήκει στην εκκλησία, η συλλογικότητα δεν έχει ουδεμία σχέση μαζί της (αντιθέτως βρίσκεται σε δικαστικές και μη διαμάχες με αυτήν από την αρχή λειτουργίας του). Καθώς και με καμία ΜΚΟ (ίσα-ίσα διαφωνεί με τη λογική φιλανθρωπίας που προωθούν) και ούτε και με το δήμο, ο οποίος μάλιστα από την αρχή λειτουργίας του χώρου έδειξε τις εχθρικές διαθέσεις του, κόβοντας επανειλημμένα την ηλεκτροδότηση, με αποκορύφωμα τον Μάιο του 2015, όπου αφαίρεσε εξολοκλήρου την παροχή ρεύματος. Η επανασύνδεσή του έγινε απο τους ίδιους συμμετέχοντες στον χωρο και με σοβαρότατο κίνδυνο ηλεκτροπληξίας. Η κίνηση αυτή έγινε διότι θεωρούμε το ρεύμα κοινό αγαθό που πρέπει να είναι ελεύθερα προσβάσιμο σε όλην την κοινωνία.
Η αντίληψη του ε.κ.χ. "Σχολείου" είναι ότι η ελευθερία της μάθησης αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την πραγμάτωση της ελευθερίας. Θεωρούμε πως ο άνθρωπος, ως κοινωνικό ον είναι σε θέση να θεσμίζει ο ίδιος τη ζωή του, σε μια διάδραση με το κοινωνικό σύνολο. Για να το κατορθώσει, πρέπει να μπορεί να έχει πρόσβαση σε οποιαδήποτε μορφή γνώσης ελεύθερα, χωρίς την ανάγκη ή υποχρέωση καταβολής αντιτίμου. Μην ξεχνάμε ότι η γνώση είναι δύναμη. Αντιλαμβανόμενοι τη γνώση ως κοινό αγαθό και επιδιώκοντας την ελεύθερη πρόσβαση σε αυτήν, οργανώνουμε τις ομάδες μαθημάτων που λειτουργούν στο χώρο με βάση την ελεύθερη επιλογή του υποκειμένου να αποκτήσει ή να μοιραστεί μια γνώση, και σαφώς με όρους αλληλεγγύης και ισότητας και όχι εθελοντισμού/φιλανθρωπίας.
Έτσι γίνεται κατανοητό γιατί ονομάζουμε τα μαθήματα ελεύθερα και όχι δωρεάν.
Πέρα ομως από ελεύθερα, είναι και συμμετοχικά. Για να γίνουμε πιο κατανοητοί: ως συλλογικότητα απορρίπτουμε τη ιεραρχία δασκάλου-μαθητή, καθώς και την παντογνωσία που θεωρείται πως κατέχει ο πρώτος. Σ'αυτά, αντιπροτάσσουμε την ισότητα μεταξύ των συμμετεχόντων σε μια ομάδα και τη συνδιαμόρφωση από όλους του περιεχομένου καθώς και του τρόπου υλοποίησης του μαθήματος. προσεγγίζουμε διαφορετικά τη μάθηση, προσέγγιση που τίθεται πάντοτε υπό αμφισβήτηση και συζήτηση από τα μέλη της εκάστοτε ομάδας, και που αποσκοπεί στην αποτελεσματικότερη αλλά και πιο ευχάριστη κατάκτηση της γνώσης. Μέσω αυτής της διαδικασίας όλοι μαθαίνουμε από όλες.
Μιας και μιλάμε για τις ομάδες μαθημάτων, θα θέλαμε να εξηγήσουμε κάτι. Η συμμετοχή σε μια ομάδα δεν εξαντλείται στις ώρες μαθήματος που έχουν συμφωνηθεί. Συμμετέχοντας σε μια ομάδα του "Σχολείου", συμμετέχουμε και στον ίδιο το χώρο, μιας και αυτός ο χώρος είμαστε εμείς. Και εξηγούμαστε καλύτερα: η ύπαρξη, λειτουργία και συνέχιση του "Σχολείου" δεν αφορά μόνο τη γενική συνέλευση του χώρου, αλλά όλους όσους συμμετέχουν σε αυτόν. Όλες μαζί απαρτίζουμε αυτό που ονομάζεται Ελεύθερος Κοινωνικός Χώρος "Σχολείο" και όλοι μαζί λαμβάνουμε μέρος στη λειτουργία και ύπαρξή του, είτε αφορά την καθαριότητά του, τη συντήρησή του και τη διαχείριση του μπαρ (που είναι και η μόνη πηγή εσόδων του εγχειρήματος), είτε αφορά την υπεράσπισή του από οποιαδήποτε απειλή προκύψει (π.χ. δήμος, φασίστες, εκκλησία, κλπ), προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχιση του.
Όσον αφορά το εγχείρημα του "Σχολείου", αποτελείται από την ανοιχτή γενική συνέλευση και τη διαχειριστική. Αν αναρωτιέστε γιατί συνέλευση και όχι κάποιο δ.σ. που θα αποφασίζει τα του χώρου, η απάντηση είναι απλή: πιστεύουμε ότι μέσω μιας τέτοιας διαδικασίας οι αποφάσεις διαμορφώνονται από όλα τα άτομα και ακούγονται οι γνώμες όλων μας, και πως διαμέσω της συνέλευσης δίνεται η δυνατότητα στην καθεμιά μας να εκφράσει και να εκθέσει την άποψή της, να ακούσει τις γνώμες άλλων και μέσα από αυτήν τη διαδικασία να ζυμωθεί και να αναπτυχθεί ως προσωπικότητα. Η διαχειριστική συνέλευση λοιπόν ασχολείται (όπως λέει και το όνομά της) με τα διαχειριστικά θέματα του χώρου (βάρδιες στο μπαρ, καθαριότητα, συντήρηση και άλλα διαδικαστικά) και η γενική με τις πολιτικές στοχεύσεις που αφορούν το εγχείρημα και την κοινωνία ευρύτερα. Οι αποφάσεις παίρνονται αμεσοδημοκρατικά και με συνδιαμόρφωση, με τοποθετήσεις των συμμετεχόντων πάνω στα εκάστοτε θέματα.
Πέρα από τις ομάδες μαθημάτων και τις συνελεύσεις, λειτουργούν επίσης αυτοδιαχειριζόμενο μπαρ/καφενείο που οργανώνεται από όλους τους συμμετέχοντες στο "Σχολείο", βιβλιοθήκη, παζάρι προϊόντων οικολογικής καλλιέργειας, καθώς και δομές που πειραματίζονται με την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία (δηλαδή κουζίνα, παντοπωλείο και μπύρα). Παράλληλα υπάρχουν και οι υποδομές για ομάδα καλλιέργεια γης στο Περκ.Αν.Θεσ. και για ομάδα σπορείου.
Τελειώνοντας, θα θέλαμε να αναφερθούμε στην ύπαρξη του "Σχολείου" ως ελεύθερος κοινωνικός χώρος, ο οποίος είναι κατειλημμένος και λειτουργεί αυτοοργανομένα.
Πρώτα απ'ολα, ο χώρος αυτός βρίσκεται υπό κατάληψη καθώς θεωρούμε αναγκαία την επαναοικειοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας και τη διαχείρισή της από την κοινωνία, φέρει συγκεκριμένα πολιτικά χαρακτηριστικά, προτάσσοντας την άμεση δημοκρατία ως βάση οργάνωσης των πτυχών της ζωής μας, μέχρι την τελική αυτοθέσμιση της κοινωνίας και την κοινωνική αντεξουσία. Γίνεται εμφανές λοιπόν ότι το εγχείρημα ξεφεύγει από και συγκρούεται με την κανονικότητα που βίαια επιβάλλεται από τους από πάνω. Ανά πάσα στιγμή μπορεί να βρεθεί υπό άμεση απειλή από φασίστες, το δήμο, την εκκλησία και το κράτος, με τη συνδρομή της αστυνομίας. Και γι'αυτό πρέπει να είμαστε έτοιμες και έτοιμοι να τον υπερασπιστούμε με όλα τα μέσα.
Όσον αφορά την αυτοοργάνωση, για μας δεν αποτελεί έναν εύκολο δρόμο, αλλά έναν αξιοπρεπή τρόπο οργάνωσης της ζωής μας. Είναι ένα μέσο αυτοθέσμισης και αυτονομίας. Η συμμετοχή μας στις διαδικασίες αυτές δημιουργεί το έδαφος όπου η καθεμία και ο καθένας από μας αποδομεί την κουλτούρα της ανάθεσης και διαμορφώνει εκείνο τον ανθρωπότυπο που είναι απαλλαγμένος από κάθε εξουσιαστική συμπεριφορά (φασισμός, σεξισμός κλπ)
Τέλος, ως ελεύθερος κοινωνικός χώρος, αντιλαμβανόμαστε την παρουσία μας στην κοινωνία ως ένας χώρος πειραματισμού και αμφισβήτησης του κράτους και του κεφαλαίου, χώρος που επιζητά την ανατροπή των κοινωνικών σχέσεων του σήμερα και τη δημιουργία νέων, στοχεύοντας στην ατομική και κοινωνική απελευθέρωση του ανθρώπου και την ειρηνική του συνύπαρξη με τη φύση. Προφανώς, δεν κατέχουμε την απόλυτη αλήθεια. Αντιθέτως, μέσα από συλλογικές διαδικασίες , χωρίς να ξεχνάμε ότι αποτελούμε κομμάτι της κοινωνίας και ότι βρισκόμαστε σε μια συνεχή διάδραση με αυτήν, προσπαθούμε να χτίσουμε στο σήμερα τον κόσμο του αύριο, σιγά-σιγά, κάνοντας λάθη και μαθαίνοντας από αυτά.