Σάββατο 12 Μαρτίου 2011 στις 18.30
Συζήτηση για τα νέα σχέδια για τη ρεματιά της Πικροδάφνης
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ - ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΣΧΕΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΡΕΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΗΣ
Ρεματιά Πικροδάφνης: τα σχέδια επανέρχονται με «πράσινη» απόχρωση
Έχει περάσει πλέον μία δεκαετία από τότε που ο αγώνας κατά της καταστροφής της ρεματιάς της Πικροδάφνης από τη νομαρχία, το ΥΠΕΧΩΔΕ και τους εμπλεκόμενους δήμους αποσοβήθηκε. Συγκεντρώσεις, παρεμβάσεις, εκδηλώσεις, συζητήσεις, αφισοκολλήσεις, δικαστικές προσφυγές, αγωγές, μηνύσεις και πολλά άλλα συνθέτουν την πορεία αυτού του αγώνα που σήμερα φαίνεται όλο και πιο πολύτιμος σαν εμπειρία αλλά και σαν αποτέλεσμα.
Η νομαρχία τότε, με τη σύμφωνη γνώμη των εμπλεκόμενων δήμων, ξεκίνησε ένα έργο καταστροφής της ρεματιάς ευθυγραμμίζοντας κατά το δυνατόν την κοίτη της και μετατρέποντάς την σε ανοιχτό αγωγό όμβριων υδάτων. «Το τσιμέντωμα είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο», μας είχε δηλώσει βαρύγδουπα ο τότε δήμαρχος Αγίου Δημητρίου Π. Ειρηνάκης. Ευτυχώς, δεν ήταν κοινωνικά ...τεκμηριωμένο αλλά ούτε καν και νομικά, αφού τα έργα που είχαν ξεκινήσει στην Ηλιούπολη σταμάτησαν μετά από σχετική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Σήμερα, η «επιστημονική τεκμηρίωση» του τσιμενταρίσματος της ρεματιάς επανέρχεται έχοντας όμως πλέον και μία πιο «πράσινη» απόχρωση. Ήδη, η Διεύθυνση ΠΕΧΩ της Περιφέρειας Αττικής έχει προωθήσει σχετική προμελέτη, με τίτλο «Μελέτη οριοθέτησης και ανάπλασης του ρέματος Πικροδάφνη (από Βουλιαγμένης έως εκβολή)», η οποία έχει εγκριθεί με απόφαση του περιφερειάρχη στις 2/11/2010. Η μελέτη έχει δοθεί και εγκριθεί από τους εμπλεκόμενους δήμους και αφορά «το σκέλος της υδραυλικής μελέτης οριοθέτησης του ρέματος Πικροδάφνης για την ασφαλή διόδευση των πλημμυρικών παροχών». Στη μελέτη αυτή, με απλά και λίγα λόγια, προβλέπεται σχεδόν σε όλο το μήκος της ρεματιάς η επένδυση των όχθων με συρματοκιβώτια και το στρώσιμο της κοίτης με σκυρόδεμα. Στα σημεία μάλιστα που θεωρούνται πιο επικίνδυνα, το ύψος των συρματοκιβωτίων θα είναι μεγαλύτερο (ακόμα και τρία μέτρα). Η τσιμεντοποίηση της κοίτης και η απομόνωσή της από τον περιβάλλοντα χώρο με τα συρματοκιβώτια ντύνεται με διάφορες άλλες κατασκευές, όπως πεζόδρομοι, αμφιθεατράκι, γήπεδα τέννις και μπάσκετ, κλπ.
Το πρόβλημα είναι πως απέναντί μας πάντα έχουμε ανθρώπους που αδυνατούν να κατανοήσουν τον τρόπο αντιμετώπισης των λιγοστών φυσικών αγροβιότοπων που έχουν απομείνει στο λεκανοπέδιο και θεωρούν πως βάζοντας πέντε δεντράκια, δυο παγκάκια και κανέναν πεζόδρομο καλύπτουν την αισχρότητα της τσιμετνοποίησης και καταστροφής ενός τέτοιου μέρους.
Ο Μπρεχτ, θέλοντας να μιλήσει για τους κοινωνικούς αγώνες βέβαια, έθετε το ερώτημα: «γιατί να χαρακτηρίζεται βίαιο και ορμητικό το ποτάμι και όχι οι όχθες που το περιορίζουν»; Αυτό το ερώτημα, με κυριολεκτικούς όρους, ισχύει και για τη ρεματιά της Πικροδάφνης.
Δεκαετίες κακοποίησης της κοίτης, με συνεχείς επιχωματώσεις και μπαζώματα, έχουν περιορίσει αυτό το σημαντικό ποταμάκι -που έχει νερό όλο το χρόνο!- σε έναν ασφυκτικά στενό διάδρομο που αποτελεί «πρόβλημα» για τη σύγχρονη πόλη.
Οφείλουμε να αλλάξουμε επιτέλους μυαλά. Η λογική της ανάπτυξης έχουμε δει που μας έχει οδηγήσει. Άλλο ένα τέτοιο έργο, έτσι όπως περιγράφεται σ΄ αυτήν την προμελέτη, θα είναι άλλη μία γρήγορη και καλή «μπάζα» για κάποιους εργολάβους, χρησιμοποιώντας φτηνούς εργάτες και λιγότερα υλικά. Ιδιαίτερα στη σημερινή περίοδο, ένα τέτοιο έργο δεν έχει να ωφελήσει κανέναν και τίποτα πέρα από όσους θα εμπλακούν οικονομικά σε αυτήν την υπόθεση. Όλα αυτά που περιγράφονται πως θα γίνουν, αν υλοποιηθούν, θα έχουν ένα τέτοιο κόστος συντήρησης που κανένας δήμος δεν πρόκειται να αναλάβει. Είδαμε την τύχη τόσων και τόσων μεγάλων έργων... Για να μην πούμε για τους δήμους που πλέον αφήνουν κάθε μέρα τη δημοτική περιουσία να ρημάζει όλο και περισσότερο...
Υπάρχει όμως κι άλλος δρόμος για τη ρεματιά, δρόμος που οφείλει να συνδέεται με τις πραγματικές και διαρκείς ανάγκες των ανθρώπων και όχι με πανάκριβα έργα-φούσκες. Η ρεματιά της Πικροδάφνης μπορεί να γίνει σε όλο το μήκος της, ιδιαίτερα στην περιοχή του Μπραχαμίου, ένας μεγάλος χώρος πρασίνου, αναψυχής, καλλιέργειας αλλά και μικρών εργαστηριακών δραστηριοτήτων.
Πρώτα ασφαλώς πρέπει να αντιμετωπιστεί το ζήτημα των σπιτιών που έχουν δεκαετίες πριν χτιστεί σχεδόν μέσα στην κοίτη της. Οφείλουν οι αρμόδιες υπηρεσίες να εξασφαλίσουν, με μικρής έκτασης τεχνικά έργα, τη διατήρησή τους ή να φροντίσουν για τη μεταστέγαση αυτών των ανθρώπων σε κοντινά σημεία μόνο εφόσον οι ίδιοι το επιθυμούν. Όσον αφορά στη στήριξη των πρανών πρέπει να αναζητηθούν τρόποι και μέθοδοι πιο ήπιας παρέμβασης. Χιλιετίες τώρα οι άνθρωποι χρησιμοποιούν πεζούλες για τη στήριξη των πρανών και λειτούργησαν υποδειγματικά κρατώντας στη θέση τους ολόκληρα βουνά. Αυτό γίνεται όταν ένας χώρος έχει σημασία για μία τοπική κοινωνία και όχι όταν θεωρείται «πρόβλημα».
Η λύση λοιπόν για τη ρεματιά της Πικροδάφνης, στη δύσκολη αυτή εποχή της οικονομικής κρίσης, είναι η διαμόρφωση χιλίων δυο δραστηριοτήτων, σε ισορροπία με το φυσικό της χαρακτήρα, στις όχθες της από τους ίδιους τους κατοίκους. Η λύση είναι να δημιουργήσουμε από μικρούς λαχανόκηπους, ανθόκηπους και βοτανικούς κήπους μέχρι μικρά περιβόλια με οπωροφόρα (ελιές, λεμονιές, κλπ). Να φτιάξουμε τράπεζες διατήρησης και διάδοσης παραδοσιακών σπόρων, φυτώρια και αποθήκες εργαλείων όπου θα έχουν όλοι πρόσβαση τόσο στα φυτά όσο και στα εργαλεία για δεντροφυτεύσεις, εμπλουτίζοντας τη βλάστηση στην ευρύτερη περιοχή. Να καθαρίσουμε την κοίτη και τα πρανή και να εξαλείψουμε τη ρίψη λημμάτων στην ρεματιά. Να κατασκευάσουμε στηρίγματα, να διαμορφώσουμε πεζούλες και αναλήμματα όπου και όταν χρειάζεται. Να φτιάξουμε απλούς διαδρόμους (πχ. με καλά πατημένο χώμα) για πεζούς και ποδήλατα ώστε να μπορούμε να κάνουμε περιπάτους και βόλτες στο ρέμα. Να σκεφτούμε τις ανάγκες μας και να δημιουργήσουμε από αποθήκες καταναλωτικών ομάδων (για να μειώσουμε το κόστος ζωής και να εκτινάξουμε την ποιότητα ζωής ) και μικρά βιοτεχνικά εργαστήρια (π.χ. ξυλουργικής) χωρίς χημική επεξεργασία μέχρι να οργανώσουμε εκπαιδευτικά προγράμματα πχ για καλλιέργειες, μεταποίηση τροφίμων και άλλα.
Η λύση για τη ρεματιά και για όποιο άλλο θέμα μας αφορά στη ζωή μας είναι να συνδιαμορφώνουμε και να συμπράττουμε μέσα από αμεσοδημοκρατικές συνελευσιακές διαδικασίες συγκροτώντας μικρές σύγχρονες εκκλησίες του δήμου. Μία ζωντανή κοινωνία μπορεί να ζωντανέψει μία πόλη, μπορεί να δώσει και πάλι νόημα σε έναν υγροβιότοπο καθιστώντας τον και πάλι ευτυχία και όχι πρόβλημα.
Μέσα από τέτοιες συνεχείς ανοιχτές διεργασίες η ρεματιά της Πικροδάφνης δε φιλοδοξούμε να είναι απλά ένας χώρος πρασίνου αλλά ένας χώρος ανοιχτού κοινωνικού πειραματισμού, εναρμονισμένος με τη λίγη φύση που έχει εδώ απομείνει.
Αν οι δημοτικές αρχές νοιάζονται πραγματικά γι' αυτόν τον τόπο, ας παραχωρήσουν με απίστευτα λιγότερο κόστος τα τεχνικά και οικονομικά μέσα για την υλοποίηση αυτού του ανοιχτού σχεδίου. Κι αν πάλι δεν το θέλουν, γιατί έτσι θα ακυρωθεί ο ρόλος τους, ας φροντίσουμε εμείς να πάρουμε πίσω άμεσα όσα μας ανήκουν!
Καιρός να αντισταθούμε, καιρός και να πράξουμε λοιπόν δίχως να τους περιμένουμε...
κείμενο-κάλεσμα : [σε pdf εδώ ]